Мамлекеттик тил кафедрасынын тарыхы

Мамлекеттик тил кафедрасы Кыргыз Республикасынын «Мамлекеттик тил жънндъг» мыйзамын ишке ашыруучу концепциялардын алкагында тзлп, ОшМУнун улуттук жана кыргыз тайпаларын тейлейт. Кафедра мамлекеттик тил мыйзамын аткарылышына окутуунун илимий-усулдук негизин ъркндът\ аркылуу ъзнн татыктуу салымын кошуп келе жатат. Учурда кафедрада 5 илимдин кандидаты, 4 доцент, 2 улук окутуучу, 25 окутуучу эмгектенет.

Кыргыз тилин окутуунун сапатын жакшыртуу максатында 1990-жылы факультеттер аралык Кыргыз тили кафедрасы болуп алгач ирет тзлгън. Анда бир доцент, 12 окутуучу эмгектенип, кафедраны ф.и.к., доцент А.П.Назаров жетектеген .

1992-жылы кыргыз тилинин улуттук тайпаларда окутуунун илимий, усулдук ммкнчлктърн кеёейт\, мамлекеттик тилге байланышкан иш-чараларды координациялоо максатында кыргыз филологиясы факультетинин курамына алынып, Тил илими кафедрасына кошулган. Кафедраны ф.и.к.,, доц. Т.Э. Нуруев жетектеп, анда 18 окутуучу иштеген.

1996-жылы факультеттин курамындагы мамлекеттик тил кафедрасы болуп кайра тзлгън. Кафедра башчысы болуп п.и.к.,доц. З.Б.Тагаева (1996-2000), ф.и.к. доцент К.И. Ибрагимовдор (2001-2002) жетектешкен.

2002-жылы кафедра структуралык жактан ъзгъртлп, факультеттер аралык тилдер дисциплинасы кафедрасына кошулган.

2005-жылдын 6-январында ОшМУнун Окумуштуулар кеёешинин №4протоколу менен факультеттер аралык кыргыз тилинин практикалык курсу кафедрасы болуп кайра тзлп, 2007-жылдын августуна чейин доцент Т.Нуруев жетектеген.

2007-жылдан 2018-жылга чейин кафедраны ф.и.к., доц. Ф.Алиева жетектеди. Кафедра 2009-2010-окуу жылында кыргыз филологиясы жана журналистика факультетинин курамында болгон. 2010-жылы мамлекеттик тил кафедрасы деп аталып, факультеттин курамынан чыгарылган.

Кафедранын окутуучулары тарабынан даярдалган 2 монографиялык изилдъъ, 10 окуу куралы, 9 окуу китеби, 8 усулдук колдонмо, 6 программа жарык кърд. Алардын баары ъндрштъ ийгиликт\ колдонулууда. Кафедрада илимий-усулдук кеёеш бекитилген иш план боюнча ырааттуу иш алып барат. Усулдук чеберчилиги, жаёы технологияларды колдонуудагы мыкты натыйжалары чн Ф.Алиева, З.Абдышева, М.Нурмаматова, Б.Апышева, Г.Акишова университет тарабынан уюштурулган «Мыкты окутуучу», «Мыкты усулчу» сынактарынын жеё\чс болгон. 2009-2010-окуу жылында университеттик масштабда кафедралар арасында ъткърлгън мыкты окуу-усулдук комплекстердин сынагында мамлекеттик тил кафедрасы 2-орунга ээ болгон. Азыркы кндъ кафедранын жамааты дисциплина боюнча заманбап окуу программаларын тзп, анын негизинде ОУКту ъркндът\нн стндъ иштеп жатат. Предметтик кааналарды тз\, аны окутуучунун чыныгы чыгармачылык ънърканасына айландыруу - кафедрадагы приоритетт\ багыттардын бири. МИТ, физтех, БжМ, ДТМФ, теология, орус филологиясы, юриспруденция, медицина факультеттеринде кафедранын окутуучуларынын демилгеси менен предметтик кааналар ачылып жасалгаланды. Окуу материалдарынын жетишсиздигин жоюу максатында окутуучулар жана студенттер арасында ъткърлгън китеп марафону аркылуу кааналарда китеп фонду тзлд. Сөздктөрдн, окуу китептердин окуу китептеринин электрондук варианты борбордук китепканага ъткърлд.

Кылымдап калыптанган элдик-руханий адептик баалуулуктарга жана дъълъттъргъ, улуттук ар-намыска негизделген таалим-тарбия азыркы учурда аба менен суудай керек. Улуттук негизге таянбаган тарбия кткъндъй тшм бербестигин тарыхый тажрыйба далилдеп отурат. Кафедранын тарбиялык иш-чараларынын баары ушул максатты ишке ашырууга багытталган. Мамлекеттик тил жумалыгы, Айтматов кндър, къркъм окуу, мыкты дилбаяндар сынагы, мамлекеттик тилди жана улуттук дъълъттърд даёазалаган кечелер, фестивалдар, сынактар, элибиздин таланттуу инсандары менен жолугушуларды ъткър\ салтка айланган. Кафедранын окутуучулары факультеттердин коомдук турмушуна активд\ катышуу менен студенттерди мекенчилдикке, адеп-ахлакка тарбиялоодо зор салым кошуп келет. Ошондой эле, мамлекеттик тил Мыйзамын ишке ашырууга байланышкан республиканын, областтын, шаардын, университеттин масштабындагы иш-чараларга активд\ катышат, 2009-жылы кафедра Ош областтык администрациясы тарабынан ъткърлгън сынакта “Мыкты кафедра” наамына татыктуу болуп, Атайын диплом жана баалуу сыйлык менен сыйланган.

2014-жылы кафедра мүчөлөрүнүн эмгектери шаардык, облустук, республикалык сынактарда I, II даражадагы дипломдорго ээ болгон.

Ф.и.д., профессор, ОшМУнун ректору К.А.Исаков, ф.и.кандидаттары Г.Жамгырчиева, Б.Темирова, А.Саттарова, Н.Турганбаев, М.Шарипова, К.Нармырзаевалар ушул кафедрадан эмгек жолун башташкан. Учурда кафедрадагы 17 окутуучунун илимий темасы бекитилип, илимий изилдөө иштерин жүргүзүүдө. 2015-жылы илимий иштердин жыйынтыгында кафедра 3-даражадагы диплом менен сыйланган. Студенттердин аймактык олимпиадаларында уюштурулгандан бери 1-орунду ээлеп келет.

Кафедра мчълър илимий-педагогикалык зрл\ эмгектери чн трд\ деёгээлдеги мактоо грамоталар, дипломдор менен сыйланышкан.

Кафедранын окутуучулары 2016-2018-жылдары Эрасмус программасы боюнча КНРдин, Испаниянын, Казакстандын ЖОЖдоруна тажрыйба алмашуу максатында барып келишти. Кафедра республиканын башка окуу жайларынын тил кафедралары менен да тыгыз байланышта иштеп жатат.

2018-жылы республикада ЖОЖдордо кыргыз адабиятын окутуп-үйрөтүү жогорку квалификациялуу адистерди даярдоодо Улуттук программанын өзөктүү миссиясына кирип, кыргыз адабияты курсу окутула баштады.

2018-жылдын октябрынан тартып кафедраны п.и.к. доц.Шарипова жетектөөдө.